Проаналізовано кореляційні залежності показників фотосинтетичного апарату прапорцевого листка і компонентів зернової продуктивності рослин сучасного високопродуктивного сорту Фаворитка і сорту більш ранньої селекції Миронівська 808 за різного рівня мінерального живлення. Виявлено, що інтенсивність асиміляції СО2 та інтенсивність транспірації у фази цвітіння й молочно-воскової стиглості тісно позитивно корелюють з масою зерна, кількістю зернин і масою 1000 зернин колоса головного пагона. Кореляція вмісту хлорофілу і РБФК/О із зерновою продуктивністю виявилась сильнішою в фазу молочно-воскової стиглості, що зумовлено слабким зв’язком цих показників у фазу цвітіння з масою 1000 зернин та тісною кореляцією з обома компонентами продуктивності на пізніх етапах репродуктивного розвитку. Отримані дані засвідчили, що фотосинтетичні показники в період наливання зерна є точнішими фізіологічними маркерами продуктивності рослин озимої пшениці.
Ключові слова: Triticum aestivum L., photosynthesis, transpiration, chlorophyll, Rubisco, productivity, grain number, grain weight
Повний текст та додаткові матеріали
У вільному доступі: PDFЦитована література
1. Kiriziy, D.A., Shadchina, T.M., Stasik, O.O., Pryadkina, G.O., Sokolovska-Sergiienko, O.G., Gulyaev, B.I. & Sytnik, S.K. (2011). Peciliarities of photosynthesis and production process in high-intensity winter wheat genotypes. Kyiv: Osnova [in Ukrainian].
2. Morgun, V.V. & Kiriziy, D.A. (2012). Prospects and modern strategies of wheat physiological traits improvement for increasing productivity. Fiziologia i biokhimiya kult. rastenij, 44, No. 6, pp. 463-483 [in Ukrainian].
3. Morgun, V.V. (Ed.). (2007). The Use of Physiology in Wheat Breeding. Kyiv: Logos [in Russian].
4. Pryadkina, G.A., Shadchina, T.M., Stasik, O.O. & Kiriziy, D.A. (2015). Photosynthesis. Vol. 3. Kyiv: Logos [in Russian].
5. Mokronosov, A.T. & Kovalev, A.G. (Eds.). (1989). Photosynthesis and Bioproductivity: Methods of Determination. Moskow: Agropromizdat [in Russian].
6. Acreche, M.M. & Slafer, G.A. (2009). Grain weight, radiation interception and use efficiency as affected by sink-strength in Mediterranean wheats released from 1940 to 2005. Field Crops Res., 110, No. 2, pp. 98-105. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2008.07.006
7. Eichelman, H., Talts, E., Oja, V. Padu, E. & Laisk, A. (2009). Rubisco in planta kcat is regulated in balance with photosynthetic electron transport. J. Exp. Bot., 60, No. 14, pp. 4077-4088. https://doi.org/10.1093/jxb/erp242
8. Fischer, R.A. (2007). Understanding the physiological basis of yield potential in wheat. J. Agr. Sci., 145, No. 2, pp. 99-113. https://doi.org/10.1017/S0021859607006843
9. Foulkes, M.J., Slafer, G.A., Davies, W.J. Berry, P.M., Sylvester-Bradley, R., Martre, P., Calderini, D.F., Griffiths, S. & Reynolds, M.P. (2011). Raising yield potential of wheat. III. Optimizing partitioning to grain while maintaining lodging resistance. J. Exp. Bot., 62, No. 2, pp. 469-486. https://doi.org/10.1093/jxb/erq300
10. Laemmli, U.K. (1970). Cleavage of structural proteins during the assembly of the head of bacteriophage T4. Nature, 227, No. 5259, pp. 680-685. https://doi.org/10.1038/227680a0
11. Parry, M.A.J., Reynolds, M., Salvucci, M.E., Raines, C., Andralojc, P.J., Zhu, X.-G., Price, G.D., Condon, A.G. & Furbank, R.T. (2011). Raising yield potential in wheat. II. Increasing photosynthetic capacity and efficiency. J. Exp. Bot., 62, No. 4, pp. 453-467. https://doi.org/10.1093/jxb/erq304
12. Reynolds, M.P., Pellegrineschi, A. & Skovmand, B. (2005). Sink-limitation to yield and biomass: a summary of some investigations in spring wheat. Ann. Appl. Biol., 146, No. 1, pp. 39-49. https://doi.org/10.1111/j.1744-7348.2005.03100.x
13. Slafer, G.A., Savin, R. & Sadras, V.O. (2014). Coarse and fine regulation of wheat yield components in response to genotype and environment. Field Crops Res., 157, pp. 71-83. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2013.12.004
14. Thomas, H. & Ougham, H. (2014). The stay-green trait. J. Exp. Bot., 65, No. 14, pp. 3889-3900. https://doi.org/10.1093/jxb/eru037
15. Wellburn, A.R. (1994). The spectral determination of chlorophylls a and b, as well as total carotenoids, using various solvents with spectrophotometers of different resolution. J. Plant Physiol., 144, No. 3, pp. 307-313. https://doi.org/10.1016/S0176-1617(11)81192-2